今年(nian)油(you)菜種(zhong)植面積(ji)大(da)、生育期偏(pian)早,菌(jun)核(he)病主發(fa)區菌(jun)源充足,田間子囊盤萌發(fa)早、數(shu)量多,且長江(jiang)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)游、江(jiang)南等油(you)菜主產(chan)區3月(yue)(yue)下旬至4月(yue)(yue)份降水偏(pian)多。綜合以上(shang)(shang)因(yin)素分析(xi),預(yu)計(ji)2013年(nian)秋播(bo)油(you)菜產(chan)區菌(jun)核(he)病仍將(jiang)重發(fa),程度接(jie)近上(shang)(shang)年(nian),發(fa)生面積(ji)約5000萬畝,其(qi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),湖北(bei)江(jiang)漢(han)平原東部(bu)大(da)發(fa)生,湖北(bei)大(da)部(bu)、湖南、江(jiang)西、安徽偏(pian)重發(fa)生,長江(jiang)流域的其(qi)他油(you)菜產(chan)區大(da)部(bu)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)等發(fa)生,西南地區南部(bu)、陜(shan)西關中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)偏(pian)輕發(fa)生。發(fa)病盛期,西南大(da)部(bu)、江(jiang)西、湖南、湖北(bei)為3月(yue)(yue)下旬至4月(yue)(yue)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)旬,安徽、江(jiang)蘇、浙江(jiang)、上(shang)(shang)海(hai)、河(he)南南部(bu)、陜(shan)西關中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)為4月(yue)(yue)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)旬至5月(yue)(yue)上(shang)(shang)旬。
一、菌核子囊(nang)盤萌發旺盛,發病范圍廣、程(cheng)度(du)重(zhong)
油菜(cai)主產區由(you)于(yu)連(lian)年或(huo)連(lian)茬播種(zhong),田間積聚了(le)充足的菌源,近(jin)(jin)期(qi)西(xi)(xi)南(nan)(nan)東(dong)部(bu)(bu)、江(jiang)南(nan)(nan)和長江(jiang)中(zhong)下游大部(bu)(bu)地區已進入(ru)菌核(he)子(zi)囊(nang)盤萌(meng)(meng)發(fa)盛期(qi),河(he)南(nan)(nan)南(nan)(nan)部(bu)(bu)、陜西(xi)(xi)關中(zhong)處(chu)于(yu)萌(meng)(meng)發(fa)初期(qi),西(xi)(xi)南(nan)(nan)南(nan)(nan)部(bu)(bu)已為(wei)萌(meng)(meng)發(fa)末期(qi)。田間每平方米子(zi)囊(nang)盤數(shu),湖(hu)(hu)南(nan)(nan)、江(jiang)西(xi)(xi)、湖(hu)(hu)北、安(an)徽(hui)、江(jiang)蘇(su)(su)為(wei)3-6個,上海(hai)、貴(gui)州(zhou)(zhou)1-2個,重(zhong)慶、河(he)南(nan)(nan)、四川(chuan)不(bu)足0.5個;與上年同(tong)期(qi)相(xiang)比,除江(jiang)西(xi)(xi)、重(zhong)慶、四川(chuan)減少(shao)外,其余大部(bu)(bu)地區偏(pian)多,其中(zhong),安(an)徽(hui)增(zeng)加8.8倍(bei),江(jiang)蘇(su)(su)、湖(hu)(hu)北、貴(gui)州(zhou)(zhou)增(zeng)加約2倍(bei);與近(jin)(jin)5年平均值(zhi)相(xiang)比,江(jiang)蘇(su)(su)、安(an)徽(hui)、貴(gui)州(zhou)(zhou)分(fen)別增(zeng)加1倍(bei)多,上海(hai)增(zeng)加70%,江(jiang)西(xi)(xi)接近(jin)(jin),河(he)南(nan)(nan)、湖(hu)(hu)南(nan)(nan)、重(zhong)慶、湖(hu)(hu)北、四川(chuan)減少(shao)10%-70%。
截(jie)至(zhi)(zhi)3月21日,長(chang)(chang)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)流域(yu)油菜(cai)主產區(qu)共(gong)計(ji)12省(sheng)(市)發(fa)(fa)(fa)生(sheng)菌(jun)(jun)核病(bing)(bing),發(fa)(fa)(fa)生(sheng)面積1027萬畝,比上(shang)年(nian)同期增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)80.4%;其中(zhong)(zhong)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)南(nan)(nan)地區(qu)中(zhong)(zhong)等發(fa)(fa)(fa)生(sheng),西(xi)南(nan)(nan)、長(chang)(chang)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)中(zhong)(zhong)下游、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)漢、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)淮地區(qu)偏輕至(zhi)(zhi)輕發(fa)(fa)(fa)生(sheng),陜西(xi)零星見病(bing)(bing)。3月中(zhong)(zhong)旬以(yi)來,菌(jun)(jun)核病(bing)(bing)病(bing)(bing)情(qing)發(fa)(fa)(fa)展迅速(su),發(fa)(fa)(fa)生(sheng)程度重于上(shang)年(nian),目前大(da)部(bu)地區(qu)處于葉發(fa)(fa)(fa)病(bing)(bing)期。發(fa)(fa)(fa)病(bing)(bing)地區(qu)平均(jun)葉病(bing)(bing)株率,湖(hu)南(nan)(nan)、湖(hu)北、重慶(qing)、浙(zhe)(zhe)(zhe)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)、貴(gui)州(zhou)(zhou)為(wei)6%-9%,江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)西(xi)、四川(chuan)、安徽(hui)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)蘇、河(he)南(nan)(nan)為(wei)2%-4%,云南(nan)(nan)為(wei)0.5%;與上(shang)年(nian)同期相(xiang)比,除云南(nan)(nan)、四川(chuan)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)西(xi)減少外,其他大(da)部(bu)地區(qu)增(zeng)(zeng)加(jia)(jia),其中(zhong)(zhong),湖(hu)北增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)85倍,貴(gui)州(zhou)(zhou)、湖(hu)南(nan)(nan)、浙(zhe)(zhe)(zhe)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)、河(he)南(nan)(nan)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)蘇增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)1-5倍;與近5年(nian)均(jun)值相(xiang)比,湖(hu)北增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)2.7倍,河(he)南(nan)(nan)、浙(zhe)(zhe)(zhe)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)約70%,重慶(qing)、湖(hu)南(nan)(nan)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)蘇增(zeng)(zeng)加(jia)(jia)18%-25%,安徽(hui)接(jie)近,云南(nan)(nan)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)西(xi)、四川(chuan)、貴(gui)州(zhou)(zhou)減少30%-95%。四川(chuan)、貴(gui)州(zhou)(zhou)、湖(hu)南(nan)(nan)、江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)西(xi)、浙(zhe)(zhe)(zhe)江(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)已經侵莖(jing),平均(jun)莖(jing)病(bing)(bing)株率多在1%以(yi)下。各(ge)地菌(jun)(jun)核病(bing)(bing)病(bing)(bing)情(qing)具體數據見表1。
二(er)、油菜種植面(mian)積大,感(gan)病比(bi)例高,花期偏(pian)早,感(gan)病期長
今年,長江流域秋播油(you)菜(cai)主(zhu)產區種(zhong)植面(mian)積達1億畝,其中(zhong)感病品種(zhong)面(mian)積比率占60%。油(you)菜(cai)生育期(qi)(qi)(qi)總體(ti)比常年偏(pian)早(zao)5天(tian)左右(you),目(mu)前(qian)西(xi)南(nan)地(di)區處于盛(sheng)(sheng)花期(qi)(qi)(qi)至結莢期(qi)(qi)(qi)(其中(zhong)云南(nan)已進入(ru)結莢至成熟期(qi)(qi)(qi)),江南(nan)地(di)區處于盛(sheng)(sheng)花期(qi)(qi)(qi),長江中(zhong)下游、江漢、江淮地(di)區為始花期(qi)(qi)(qi)至盛(sheng)(sheng)花初期(qi)(qi)(qi),河南(nan)南(nan)部和陜西(xi)關(guan)中(zhong)處于抽薹至始花期(qi)(qi)(qi),總體(ti)長勢(shi)良好。油(you)菜(cai)主(zhu)產區花期(qi)(qi)(qi)普遍偏(pian)早(zao),且與菌(jun)核(he)萌發(fa)期(qi)(qi)(qi)重疊期(qi)(qi)(qi)長,花器感病期(qi)(qi)(qi)與子(zi)囊孢子(zi)發(fa)生期(qi)(qi)(qi)相吻(wen)合,有利于病菌(jun)侵染。預計(ji)各地(di)花期(qi)(qi)(qi)和發(fa)病盛(sheng)(sheng)期(qi)(qi)(qi)見表(biao)2。
表1 油菜主產區菌(jun)核病(bing)病(bing)情調查(cha)表
省份 |
田間子囊盤密度 |
葉病株率 |
莖病株率 | ||||||
子囊盤(pan)數(shu)(個/m 2 ) |
比(bi)(bi)去年(nian)同期增減比(bi)(bi)率(%) |
比(bi)近5年均值增減(jian)比(bi)率(%) |
平均值(%) |
比去年同期增(zeng)減比率(lv)(%) |
比(bi)近5年(nian)均值增(zeng)減比(bi)率(%) |
平均值(%) |
比去年同期增減(jian)比率(%) |
比(bi)近5年均值增減比(bi)率(%) | |
江蘇 |
6.2 |
+244.4 |
+173.9 |
3.0 |
+500.0 |
+18.1 |
0 |
— |
— |
安徽 |
5.5 |
+882.1 |
+120.7 |
3.3 |
+88.6 |
+2.4 |
0 |
— |
— |
湖北 |
4.8 |
+213.7 |
-24.4 |
8.6 |
+8520.0 |
+271.6 |
0 |
— |
— |
江西 |
4.3 |
-15.8 |
-0.9 |
4.0 |
-37.8 |
-51.4 |
0.2 |
-71.4 |
-75.4 |
湖南 |
2.7 |
+63.6 |
-58.7 |
5.7 |
+213.2 |
+24.8 |
1.1 |
+83.3 |
+51.9 |
浙江 |
— |
— |
— |
7.6 |
+378.0 |
+68.2 |
0.1 |
-95.3 |
-96.0 |
上海 |
1.7 |
+29.8 |
+70.0 |
0 |
— |
— |
0 |
— |
— |
河南 |
0.4 |
-25.5 |
-68.9 |
2.5 |
+468.2 |
+71.0 |
0 |
— |
— |
四川 |
0.2 |
-31.3 |
-12.2 |
3.3 |
-35.9 |
-39.9 |
0.2 |
-29.0 |
-62.0 |
貴州 |
1.2 |
+200.0 |
+104.6 |
7.5 |
+114.3 |
-33.0 |
1.2 |
+140.0 |
-61.8 |
重慶 |
0.5 |
-65.4 |
-57.6 |
8.3 |
+31.8 |
+24.9 |
0 |
— |
— |
云南 |
萌發期已過 |
— |
— |
0.5 |
-91.1 |
-94.4 |
0.7 |
-80.6 |
-80.6 |
表2 油菜主(zhu)產區花期(qi)及發病盛期(qi)預測(ce)表
省份 |
預計盛花期 |
預計發病盛期 | |
日 期 |
比常年早晚 | ||
湖北 |
3月中(zhong)旬-4月上旬 |
接近 |
3月(yue)下旬(xun)-4月(yue)下旬(xun) |
湖南 |
3月上旬-4月初 |
早3-10天 |
3月中(zhong)旬-4月中(zhong)旬 |
安徽 |
3月下旬-4月上旬 |
早3-5天 |
4月(yue)中旬-5月(yue)上旬 |
江西 |
3月(yue)(yue)下旬(xun)-4月(yue)(yue)上旬(xun) |
早4-5天 |
4月(yue)上旬(xun)-4月(yue)下旬(xun) |
江蘇 |
3月下旬(xun)-4月上旬(xun) |
早5-6天 |
4月(yue)中旬-5月(yue)上旬 |
浙江 |
3月(yue)中(zhong)旬(xun)-4月(yue)中(zhong)旬(xun) |
早2-3天 |
4月中旬-5月上旬 |
上海 |
4月初-4月中旬 |
接近 |
4月(yue)下旬-5月(yue)中旬 |
河南 |
3月(yue)中旬-4月(yue)上旬 |
接近 |
3月下(xia)旬-4月中旬 |
四川 |
3月(yue)上旬-3月(yue)下旬 |
早10-15天 |
3月(yue)下旬-4月(yue)中(zhong)旬 |
貴州 |
3月中旬(xun)-4月上旬(xun) |
接近 |
4月上旬(xun)-4月中旬(xun) |
重慶 |
3月中旬-4月上旬 |
早5-7天 |
3月下旬-4月中旬 |
云南 |
2月(yue)下(xia)旬-3月(yue)上旬 |
早5天 |
2月(yue)中(zhong)旬-3月(yue)中(zhong)旬 |
三、油菜主產區天(tian)氣條件有利于菌核病發生
據國(guo)家氣象(氣候)中心(xin)預(yu)報,未來十(shi)天,我(wo)國(guo)南(nan)(nan)方油菜(cai)主產(chan)區(qu)氣溫接近常(chang)年或(huo)略偏(pian)高,江淮(huai)及其以(yi)南(nan)(nan)大部(bu)(bu)地區(qu)有(you)降(jiang)雨(yu),且降(jiang)水量比常(chang)年同期(qi)偏(pian)多3-7成,部(bu)(bu)分地區(qu)偏(pian)多1-2倍,有(you)利于菌(jun)核病子囊盤的(de)(de)萌發(fa)和子囊孢子的(de)(de)傳播侵(qin)染。3月下(xia)旬至4月份(fen),西(xi)南(nan)(nan)東(dong)部(bu)(bu)、江南(nan)(nan)大部(bu)(bu)、湖北(bei)大部(bu)(bu)、安(an)徽南(nan)(nan)部(bu)(bu)、河南(nan)(nan)南(nan)(nan)部(bu)(bu)等地降(jiang)水偏(pian)多,陰雨(yu)天氣多,有(you)利于以(yi)上地區(qu)菌(jun)核病的(de)(de)發(fa)生發(fa)展。